TRƯỜNG THPT PHAN ĐÌNH GIÓT ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT CHO HỌC SINH
Cuộc thi nghiên cứu khoa học hiện nay đang nhận được sự quan tâm mạnh mẽ của phụ huynh, học sinh và các thầy cô giáo. Cuộc thi là sân chơi bổ ích cho thế hệ trẻ, đòi hỏi sự say mê, sáng tạo, nhiệt tình, hứng thú của thầy và trò. Tại trường THPT Phan Đình Giót, nghiên cứu khoa học được quan tâm đặc biệt, tạo ra một cách thức, phương pháp học tập mới cho học sinh- học tập gắn với thực tiễn, sáng tạo, trải nghiệm, rèn luyện bản lĩnh và tư duy khoa học. Ngay từ những ngày đầu ngành giáo dục triển khai, nhà trường đã có những định hướng phát triển năng lực nghiên cứu khoa học kỹ thuật cho học sinh.
Nhận thức rằng, nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh là một trong những hoạt động trải nghiệm sáng tạo, góp phần quan trọng vào việc đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, hướng tới sự hình thành và phát triển năng lực cho học sinh. Hàng năm, nhà trường đều thành lập Hội đồng tư vấn khoa học, Câu lạc bộ khoa học kỹ thuật, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu, hỗ trợ khai thác các nguồn lực xã hội. Xây dựng đội ngũ giáo viên hướng dẫn nhạy bén trong phát hiện và hoàn thiện ý tưởng nghiên cứu của học sinh, nắm vững được các dự án nghiên cứu, chú trọng tính ứng dụng thực tiễn. Định hướng cho học sinh tìm tòi nghiên cứu qua các phương pháp dạy học tích cực như: "Bàn tay nặn bột", "Dạy học dựa trên dự án", "Dạy học khoa học dựa trên tìm tòi - nghiên cứu"… qua đó hình thành các kỹ năng nghiên cứu cho các em.
|
|
Ảnh: Cô giáo Nguyễn Thị Hà, học sinh Nguyễn Thùy Dương và Chu Bảo Ngọc tại cuộc thi KHKT cấp Quốc gia năm 2016. |
Ảnh: Cô giáo Nguyễn Thị Hồng Nhung, học sinh Lò Thị Hà và Nguyễn Thảo Linh tại cuộc thi KHKT cấp Tỉnh năm 2019. |
Ở mỗi ý tưởng, các em học sinh đều được thầy cô tận tình hướng dẫn, xác định rõ lí do, mục đích, kế hoạch, phương pháp, thực hiện nghiên cứu, thiết kế poster, trình bày kết quả…Từ năm học 2013 – 2014 đến nay, nhà trường đã có 22 lượt giáo viên hướng dẫn, 44 lượt học sinh nghiên cứu khoa học, 22 dự án tham gia thi cấp tỉnh, 02 dự án thi cấp quốc gia. Tổng số giải đạt được là 20, trong đó có: 03 giải Nhất, 05 giải Nhì, 07 giải Ba, 05 giải khuyến khích. Đặc biệt, dự án “Nét đặc sắc trong ẩm thực của người Thái Đen Điện Biên” do cô giáo Nguyễn Thị Hà hướng dẫn, năm học 2015- 2016 và dự án “Nâng cao nhận thức về hoạt động bảo vệ phân giới cắm mốc tại xã biên giới tỉnh Điện Biên.” do cô giáo Bùi Thị Ánh Hào hướng dẫn, năm học 2019- 2020 đều đạt giải Nhất cấp Tỉnh, được lựa chọn thi cấp quốc gia và đạt giải của nhà tài trợ. “Từng tham gia hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học nhiều năm, nhiều cấp và thường xuyên làm cố vấn cho các dự án, giám khảo cho cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh, tôi thấy được tầm quan trọng của Cuộc thi này. Tôi luôn trăn trở làm sao để kích thích học sinh đưa ra ý tưởng, làm sao để học sinh hiểu và tiếp cận được hoạt động nghiên cứu khoa học - kỹ thuật dành riêng cho các em” – cô giáo Phạm Thùy Linh chia sẻ.
Năm học 2021- 2022, mặc dù tình hình Covid, tại tỉnh Điện Biên nói chung và tại trường THPT Phan Đình Giót nói riêng, có những diễn biến vô cùng phức tạp. Nhà trường phải tạm dừng dạy- học tập trung kéo dài, khiến quá trình nghiên cứu khoa học cũng bị ảnh hưởng. Song vượt qua mọi khó khăn, hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh vẫn diễn ra sôi nổi. Em Lê Gia Khánh, lớp 12C6 chia sẻ: “Trong thời gian nghỉ, em và các bạn không thể đến phòng thí nghiệm, ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ nghiên cứu của nhóm. Mặt khác, cả nhóm cũng không thể gặp nhau trực tiếp để trao đổi và cùng làm việc”. Tuy nhiên,nhà trường cũng triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ học sinh hoàn thành nghiên cứu một cách thuận lợi nhất: xây dựng kế hoạch, cho học sinh đăng ký ý tưởng và lựa chọn giáo viên hướng dẫn, thành lập Ban chấm thẩm định hồ sơ dự án, Hội đồng tư vấn Khoa học, hỗ trợ kỹ thuật trong quá trình học sinh dự thi…Cuộc thi năm nay, nhà trường chọn 3/5dự án dự thi cấp Tỉnh. Các ý tưởng được đưa ra đều có tính mới, sáng tạo, giá trị khoa học và tính ứng dụng trong thực tiễn. Sau khi Hội đồng giám khảo cấp tỉnh chấm vòng 1, có 2/3 dự án tham gia thi vòng 2 và đạt 01 giải Nhì, 01 giải Ba.
|
|
Ảnh: Học sinh Hoàng Minh Tuấn,
Nguyễn Minh Hảo tại cuộc thi KHKT cấp tỉnh năm học 2021- 2022 |
Ảnh: Học sinh Lê Gia Khánh tại Lễ tổng kết cuộc thi KHKT cấp tỉnh năm học 2021– 2022. |
Sự định hướng phát triển năng lực nghiên cứu khoa học kỹ thuật cho học sinh của trường THPT Phan Đình Giót là một trong những biện pháp giúp các em vận dụng kiến thức để giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống, tạo cơ hội để học sinh giới thiệu kết quả nghiên cứu khoa học, tăng cường trao đổi, giao lưu văn hóa, giáo dục giữa các địa phương. Hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh được gắn với việc đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đổi mới phương pháp, hình thức đánh giá kết quả học tập của học sinh, góp phần phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.
Tác giả bài viết: Nguyễn Thị Hà - Tổ Ngoại Ngữ, Tin học